ANKARA-BHA
Türk İnternet Medya Birliği (TİMBİR) Başkanvekili ve Star Gazetesi yazarı Av. Cüneyd Altıparmak, internet ortamında kişilik haklarının korunamamasına ilişkin hukuki boşluğun devam ettiğini belirtti. Altıparmak, köşe yazısında bu konudaki taslak önerilerini basın hukuku uzmanı İstanbul Bölge Adliyesi Savcısı Asım Ekren ile birlikte kaleme aldıklarını söyledi.
Anayasa Mahkemesi (AYM), 5651 sayılı "İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun"un 9. maddesini iptal etmişti. Karar sonrası yaklaşık 10 aydır süren hukuki boşluk, internet ortamında kişilik haklarına yönelik saldırılara karşı etkin bir müdahale mekanizmasının bulunmamasından kaynaklanıyor.
29 Mayıs 2025’te Meclis’e sunulan ve "10. Yargı Paketi" olarak bilinen yasa teklifinin 25. maddesi, kişilik hakları ihlallerine yönelik düzenlemeleri içeriyordu. Teklifte, ilk bakışta ihlal içeren içeriklerin 24 saat içinde kaldırılması, detaylı inceleme gerektiren durumlarda ise talebin reddedilmesi öngörülüyordu. Ancak teklif, internet haber siteleri ile sosyal medya platformları arasında bir ayrım getirmiyordu.
"Artık her haber yapan site, 'haber sitesi' değil"
Altıparmak, sahadaki haber üretim ortamının değiştiğini vurgulayarak, "Basın Kanununa internet haber sitelerinin eklenmesinden sonra sahadaki durum değişti. Bu herkesin gözünden kaçıyor ama artık her haber yapan site, "haber sitesi" değil. Bunun şartları ve koşulları var. Haber alma özgürlüğünü "merdiven altı habercileri" "itibar tetikçisi ayaklı gazeteleri" görmeden yorumlamak, kişilik haklarının zeminini çatırdatıyor... AYM'nin iptal gerekçesinden bahsettiği "basın özgürlüğü" şayet bu zevatı da kapsayacaksa işimiz zor! Burada AYM'nin de Teklifin de kaçırdığı nokta bu. Bu ayrım yapılıp yasa buna göre formüle edilirse, sahadaki bu sorun da bir nebze temizlenecek... Haber sitelerine özgü inceleme rejimi ile sosyal medya paylaşımlarına dair sistematiği; alelade bir sitenin haberimsi metni ile "gerçek" bir haber ajansının içeriğini aynı süre ve rejimde denetlemek makul görünmüyor! Bu yönüyle yasa iyi ki çekildi zira bu süre zarfında daha detaylı düşünme imkânı da doğdu..." dedi.
Taslakta ayrıca uygulamada ortaya çıkabilecek sorunlara da dikkat çekildi. Buna göre unutulma hakkı, yetkili sulh ceza mahkemesinin net belirlenmesi, içerik kaldırma süreçlerinde kararın yargılama esnasında geçerli olması, arama motorlarının tanımlanması, gerekçesiz erişim engelinin önlenmesi ve internet haber siteleri için idari süreçlerin düzenlenmesi gibi maddeler önerildi.
Altıparmak, uygulamada ortaya çıkabilecek sorunları şu şekilde ifade etti:
"Taslak metinimizi yazarken, yukarda belirttiğimiz hususlara ek olarak uygulamada sorun olabilecek şu hususları da gözettik:
(1) Kanuna unutulma hakkının tanınması ve bunun da kişilik hakları bağlamında koruma altına alınması gerekiyor.
(2) Hangi sulh ceza mahkemesinin yetkili olacağı çok net yazılmalıdır. Türkiye'de temsilcisi olmayan siteler için Ankara adliyesinin görevlendirilmesi bir gerekliliktir.
(3) İçeriğin yargılama devam ederken çıkarılması halinde de karar verilmesi ve bu durumun karara derci önemlidir.
(4) Arama motorları ifadesinin tanımlanması veya benzeri yapıların maddeye konması gerekmektedir. Google açısından bu tanım yeterli olabilir ama YouTube'nin de bir tür arama motoru olduğunu unutmamak gerekiyor.
(5) Erişim engeli kararının gerekçesiz verilmesi büyük bir sorundur, bunu izale için yasada detaylı olarak değinmek de fayda bulunmaktadır.
(6) Suç unsuru taşıyan durumlarla ilgili engelleme kararının savcılığa verilmesi ve kararın hakim onayına sunulması rejimi gerekmektedir.
(7) İnternet haber siteleri için verilen kararların Basın İlan Kurumu ve benzeri yapı ve kurumlara gönderilmesi, idari yönden gereken iş ve işlemlerin yapılmasını da sağlayacaktır.
(8) Erişim engelinin, bu konuyu haber yaparken içeriğin tekrar etmemesini sağlayacak sonuçlarının olması elzemdir."
Altıparmak, taslak metni tartışma zeminini oluşturmak için kamuoyuna sunduklarını belirterek, görüşlere açık olduklarını ifade etti.
Taslak metne şu bağlantıdan ulaşılabiliyor: https://cuneydaltiparmak.com/blog/i-nternet-yasasi-degi-si-kli-k-yapilmasi-ve-eklenmesi-gereken-maddelere-dai-r-taslak-oneri